Michael Porter is een van de belangrijkste grondleggers van concurrentiestrategie. Deze Amerikaanse professor aan de Harvard Business School is vooral gekend door zijn Vijfkrachtenmodel (Five Forces) en Waardeketenanalyse (Value Chain Analysis). Deze veel gebruikte modellen helpen bedrijven bij het opstellen van een strategie om sterker te staan ten opzichte van de concurrenten.
Het 5 krachten kader van Porter is bedoeld om de aantrekkelijkheid van de industrieën te identificeren op basis van vijf belangrijke beïnvloedende factoren.
Barrières voor toetreden
Welke barrières of belemmeringen moeten nieuwe toetreders overwinnen vooraleer ze kunnen beginnen concurreren?
Dit hangt onder andere af van:
- Hoe vlot kan worden ingespeeld op schaalvoordelen;
- Wat de kapitaals- en investeringsvereisten zijn binnen de sector;
- Of er omschakelingskosten voor de klant bij komen;
- Hoe vlot de distributiekanalen toegankelijk zijn binnen de branche;
- Of er een open toegang is tot de technologie;
- Hoe groot de merkloyaliteit in de branche is;
- Hoe sterk de bestaande spelers een tegenactie zullen gaan ondernemen;
- Of er sprake is van een vrije markt en/of overheidsrichtlijnen.
Kracht van substituten
Hoe gemakkelijk kan een product of dienst worden vervangen?
Dit hangt onder andere af van:
- De kwaliteit van het product en de mogelijke vervangers;
- In hoeverre de kopers bereid zijn om over te stappen naar een substituut;
- Hoe de prijs van het substituut en de prestaties zich verhouden tegenover het huidige aanbod;
- Of er omschakelingskosten bijkomen als wordt overgeschakeld naar substituten.
Leverancierskracht
Hoe sterk is de positie van leveranciers? Zijn er veel, maar een paar of is er sprake van een monopolie?
Dit hangt onder ander af van:
- De concentratie van leveranciers;
- Het succes van het merk van de leverancier;
- Hoe winstgevend de leveranciers zijn;
- Hoe hoog de dreiging van voorwaartse integratie in de keten van de leveranciers is;
- Hoe hoog de dreiging van achterwaartse integratie in de keten van kopers is;
- Het belang van de branche voor leverancier;
- Of er omschakelingskosten zijn als wordt overgeschakeld naar een andere leverancier.
Afnemerskracht
Hoe sterk is de positie van afnemers? Kunnen zij hoeveelheidskortingen krijgen als ze samenwerken?
Dit hangt onder andere af van:
- De concentratie van afnemers;
- Hoe zeer de producten/diensten gedifferentieerd zijn;
- Hoe winstgevend de kopers zijn;
- Hoe groot de rol is van kwaliteit en service;
- Hoe hoog de dreiging van achterwaartse en voorwaartse integratie in de industrie is;
- Of er omschakelingskosten worden gerekend.
Concurrentiekracht van spelers op de markt onderling
Hoe groot is de concurrentie tussen de bedrijven in de branche? Is er één overheersende speler of zijn er meerdere van vergelijkbare grootte?
Dit hangt onder andere af van:
- De structuur van de concurrentie en het gedrag van de concurrenten;
- De structuur van de industriekosten;
- De graad van productdifferentiatie;
- Of er omschakelingskosten worden gerekend;
- De strategische doelstellingen per specifieke speler;
- De productiecapaciteit van de verschillende concurrenten;
- Het al of niet aanwezig zijn van exit-barrières.
